Ośrodek Edukacyjny „Karina” w Czystej
Ośrodek edukacyjny „Karina” w Czystej jest filią Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach. Mieści się w budynku gospodarczym należącym do zabytkowej zagrody kowala zachowanej in situ we wsi Czysta. Zmiana użytkowania budynku (jego adaptacja) możliwa była dzięki realizacji projektu dofinansowanego w ramach program operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013” . „Karina” powstała jako lokum pomocnicze dla działań edukacyjnych realizowanych przez Muzeum Wsi Słowińskiej, a związanych z ocaleniem od zapomnienia dawnych rzemiosł lokalnych i zachowaniem wiedzy o lokalnych tradycjach rybackich.
Dotychczas w ośrodku realizowane były m.in. warsztaty pod nazwą „Ceramika słupska. Twórcze inspiracje”. Uczestnicy warsztatów, w zależności od talentów, zainteresowań i preferencji, mogli szkolić się w tworzeniu ceramiki toczonej na kole garncarskim albo ceramiki ozdobnej, lepionej ręcznie. Instruktorzy, będący osobami doświadczonymi w tworzeniu form garncarskich i ceramicznych, służyli uczestnikom swoją wiedzą, umiejętnościami oraz radą. W ramach zadania ośrodek nawiązał współpracę z Muzeum Ceramiki Kaszubskiej w Chmielnie, Pracownią Ceramiczną Słupskiego Ośrodka Kultury w Słupsku oraz pracownią garncarską „Gliniana Zagroda” w Czystej. W czasie trwających blisko trzy miesiące warsztatów uczestnicy poznali cały proces produkcyjny ceramiki: od wytoczenia na kole/ulepienia z gliny, pokrycie angobą, poprzez pierwsze wypalenie, szkliwienie i zdobienie, aż po drugie wypalenie.
Formy ceramiczne, jakie tworzyli uczestnicy warsztatów, zależne były od ich inwencji twórczej, wyobraźni oraz umiejętności. W realizacji zadania nie chodziło o odtwórcze naśladowanie kształtów i zdobień ceramiki słupskiej lecz o kreatywne inspirowanie się nią. Warsztaty pomyślane były jako inspiracja dla osób, które mając potrzebę tworzenia poszukują form i konwencji jej realizacji.
W „Karinie” przeprowadzono również warsztaty pn. „Czysta przestrzeń tworzenia – obraz, słowo, przedmiot” w ramach ministerialnego programu Kultura Ludowa i Tradycyjna, ze wsparciem środków pozostających w dyspozycji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Zadanie skierowane było głównie do dzieci i młodzieży mieszkających we wsi Czysta i w gminie Smołdzino, ale uczestnikami były też dzieci, które przebywały w tym czasie na wakacjach w okolicy (uczestniczyły w projekcie wraz ze swoimi rodzicami czy opiekunami). W ramach zadania, za pomocą przywoływanych obrazów, legend i dawnych umiejętności rękodzielniczych i rzemieślniczych, uczestnicy poznawali krajobraz kulturowy regionu słowińskiego. Spotkania, pogadanki, opowieści, widowiska narracyjne oraz rzemieślnicze warsztaty z zakresu garncarstwa, stolarstwa, plecionkarstwa i tkactwa wypełniały czas dzieciom, młodzieży i dorosłym, którzy odwiedzali ośrodek „Karina” w każdą sobotę i niedzielę lipca. W wędrówce przez krajobraz dawnych tradycji towarzyszyli uczestnikom spotkań wspaniali artyści opowiadacze i rzemieślnicy dzielący się swą wiedzą i umiejętnościami.
Ośrodek „Karina” był również, obok Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach, miejscem realizacji projektu pod nazwą „Czysta twórczość – spotkania z kulturą słowińską. Warsztaty muzealne dla dzieci i młodzieży”, dofinansowanego ze środków MKiDN. Zadanie polegało na przeprowadzeniu bezpłatnych warsztatów rękodzielniczych oraz lekcji muzealnych przeznaczonych dla uczniów szkół wiejskich regionu słupskiego oraz jednej placówki socjalizacyjnej z tego terenu. Zapewniając uczniom transport do miejsc wydarzeń ułatwiono im dostęp do zdarzeń kulturalnych, do których zwykle jest on dla nich utrudniony z powodów lokalizacyjnych, społecznych czy ekonomicznych. Ale podstawowym celem realizacji projektu było rozbudzenie u młodzieży zainteresowań związanych z pomorskim kontekstem kulturowym, a także umiejętności manualnych oraz wyobraźni artystycznej. W ramach trzynastu spotkań młodzież uczestniczyła w lekcjach muzealnych, organizowanych w muzeum w Klukach i w warsztatach ceramicznych i tkackich, organizowanych w ośrodku edukacyjnym „Karina”. W szkołach, po zakończonych działaniach, nauczyciele z uczniami zorganizowali wystawę powstałych w czasie warsztatów prac garncarskich i tkackich.
Ośrodek edukacyjny „Karina” służy również mieszkańcom wsi Czysta i okolicy do organizowania dorocznych spotkań warsztatowych, związanych z kalendarzem świąt, w ramach których uzdolnione panie przekazują wiedzę i umiejętności z zakresu plastyki obrzędowej miejscowym dzieciom, młodzieży i dorosłym.
