Lekcja 6

Codzienne zajęcia Słowińców, czyli jak warunki naturalne determinowały życie na wsi.

Zajęcia trwają ok. 2,5 godziny

Cele ogólne:

  1. Poznawcze:
    • Poznanie zajęć wykonywanych na dawnej wsi
    • Znajomość zajęć charakterystycznych dla Słowińców i ludności wsi pomorskiej na przełomie XIX i XX wieku
    • Wpływ środowiska naturalnego na codzienne zajęcia/życie Słowińców
    • Znajomość nazw tradycyjnych narzędzi, sprzętów czy technik używanych/wykorzystywanych przez Słowińców w codziennych zajęciach
    • Poznanie przyczyn zmian zachodzących na wsi, zaniku niektórych zawodów i zajęć
  2. Kształcące:
    • Doskonalenie umiejętności zaprezentowania zdobytej wiedzy na forum
    • Doskonalenie umiejętności zastosowania wiedzy w praktyce: umiejętność wykorzystania specjalistycznych narzędzi do wykonania niezbędnych w słowińskiej zagrodzie czynności
    • Kształtowanie umiejętności szukania i gromadzenia zdobytych w terenie informacji
  3. Wychowawcze:
    • Wzbudzenie szacunku do tradycji
    • Kształtowanie postaw zrozumienia dla ogólnie pojętej różnorodności

Cele szczegółowe:

Uczestnik zajęć potrafi:

  • Wymienić kilka przykładów ginących zawodów i krótko scharakteryzować je
  • Potrafi wskazać, które zajęcia należały do mężczyzn, które do kobiet, a w czym pomagały dzieci
  • Potrafi wskazać przyczyny zaniku niektórych zawodów i zajęć wiejskich
  • Potrafi nazwać i użyć niektóre tradycyjne narzędzia wykorzystywane w Słowińskiej zagrodzie
  • Potrafi wskazać jak warunki naturalne determinowały codzienne zajęcia i życie Słowińców

Metody pracy:

  1. Metody podające:
    • mini wykład na temat kim byli Słowińcy, terenu, który zamieszkiwali, ze szczególnym wskazaniem jak warunki naturalne wpływały na życie ludności słowińskiej w tym na ich codzienne zajęcia
    • dyskusja moderowana przez prowadzącego dotycząca wpływu warunków naturalnych na życie człowieka; różnic między życiem na wsi a życiem w mieście
  2. Metody poszukujące:
    • Oglądanie ekspozycji muzealnej – odpowiedzi na postawione w trakcie pytania
    • Podsumowanie , przedstawianie, syntetyzowanie informacji zdobytych w trakcie zwiedzania Muzeum z planem
    • Dyskusja na temat różnic w codziennych zajęciach naszych dziadków, rodziców , co wpłynęło na te zmiany
  3. Metody operatywne:
    • Wykonywanie zadań z karty pracy
    • Wykonywanie tradycyjnych zajęć
    • Praktyczne wykorzystanie tradycyjnych narzędzi i sprzętów gospodarczych

Środki dydaktyczne:

  • Projektor multimedialny – projekcja filmu
  • Karty pracy
  • Ekspozycja muzealna
  • Kopie sprzętu i materiały potrzebne do wykonania klumpów, sieci, kręcenia powrozów, piłowania drewna, prania

Przebieg zajęć:

Etap I – Jeden dzień na wsi. (ok. 45 min.)

Zajęcia odbywają się w sali dydaktycznej Słowińskiego Centrum Kultury Regionalnej.
Na tym etapie uczniowie zdobywają wiedzę na temat Słowińców oraz terenu, który zamieszkiwali, ze szczególnym wskazaniem na warunki naturalne i ich wpływ na życie codzienne. Oglądają krótki film (fabularyzowany) pokazujący dzień na wsi słowińskiej. Po projekcji uczniowie podczas dyskusji wskazują różnice i podobieństwa między codziennymi zajęciami ludności zamieszkującej wsie i miasta.

Etap II – Kto mieszkał w słowińskich zagrodach (ok. 45 min.)

Zajęcia odbywają się na terenie Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach.
Celem zajęć jest zapoznanie uczestników z tradycyjnymi narzędziami i urządzeniami potrzebnymi w gospodarstwie domowym, w codziennym życiu, w codziennych pracach wiejskich.
Uczestnicy spacerują od zagrody do zagrody z kartami pracy i oglądając uważnie ekspozycje muzealne, wykonują zadania z karty (opisują wygląd zagród, nazywają sprzęt, odpowiadają czy sprzęt w chałupach i obejściu świadczy o tym, kto tam mieszkał i czym się zajmował, jaki jest wygląd zagród w zależności od tego, czym zajmowali się ich mieszkańcy, jak warunki naturalne wpływały na zajęcia ludności słowińskiej, itp.)
Uczestnicy dzielą się swoimi spostrzeżeniami. Omawiają znalezione sprzęty wskazując na ich przeznaczenie. W dalszej części prowadzący inicjuje dyskusję nad różnicami codziennych zajęć 100 lat temu, a współcześnie, co miało wpływ na te zmiany itp.

Etap III – Wszystko pracą zdobyć trzeba, czyli codzienne zajęcia w domu i zagrodzie (ok. 1 godz.)

Zajęcia odbywają się w zagrodzie edukacyjnej. Celem tego etapu zajęć jest praktyczne wykorzystanie wiedzy zdobytej na temat codziennych zajęć Słowińców. Uczniowie posługując się kopiami tradycyjnych narzędzi i sprzętów wykonują prace, które niegdyś wykonywali mieszkańcy wsi słowińskich: kopią torf, dłubią buty dla koni, piłują drewno, kręcą powrozy, piorą tarą i dzwonem, szyją sieci. Istotne w tym działaniu jest podkreślenie w historii wieloaspektowego związku życia prostego człowieka z naturą, ukazanie sytuacji nieustannej walki o przetrwanie w środowisku. Wykonywaniu prac przez uczniów towarzyszą zawsze komentarze osoby prowadzącej.