Przywiezione w kufrach, przechowane w szufladach. Bagaż osadników

1 maja – 30 września 2017

Wystawa za pomocą przedmiotów i dokumentów opowiada historie ludzi, którzy po II wojnie światowej zasiedlali Zachód, polski „Dziki Zachód” – wyludnioną i zrujnowaną przez wojnę przestrzeń. Byli wśród nich wysiedleni Kresowiacy, mieszkańcy ziem dawnych Polski, szukający lepszych warunków życia, i setki obywateli polskich, wyrwanych z ojcowizny, powracających po latach przymusowych robót, wygnania czy zarobkowej emigracji. Wszyscy oni musieli stawić czoła nader trudnym warunkom i zacząć nowe życie – z ciężkim bagażem krzywd i doświadczeń i jakże niewielkim bagażem, stanowiącym ich majątek. Majątek, który spakowali w skrzynie, kufry, toboły i tobołki a niekiedy tylko w walizkę, torbę czy kieszeń; który przez wiele lat przypominał im długą, trudną drogę wymuszonej migracji.

W siedemdziesiąt lat po wojnie coraz mniej jest ludzi, którzy uczestniczyli w tej drodze, ale wciąż są przedmioty, które ze sobą wieźli (choć po wielu już czas zatarł ślad) i za pomocą tych przedmiotów, przywiezionych w kufrach i przechowanych w szufladach wystawa opowiada ich długo po wojnie tłumioną przeszłość, opowiada kim byli, kim są i skąd przybyli – zanim zaczęli stanowić jedną społeczność – homogeniczną narodowo choć zróżnicowaną kulturowo.

Wystawa nie jest pomysłem nowatorskim (podobne były już w muzeach pomorskich), ale pamiętać trzeba, że na Pomorzu dorasta trzecie pokolenie tych, którzy się tu urodzili. To dla nich ta historia, dla uświadomienia im korzeni, dla refleksji o przeszłości jakże ważnej dla zachowania i przetrwania własnej kultury.

Wystawę przygotowano ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie, Muzeum w Koszalinie, Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Archiwum Państwowego w Szczecinie, Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu i zbiorów prywatnych.

Wystawie towarzyszy katalog.

Koncepcja, aranżacja i realizacja: Gabryela Włodarska-Koszutowska