Lekcja 2
Dom, zagroda, wieś. Kto mieszkał w domach w kratę.
Zajęcia trwają 3 godziny. Maksymalna ilość osób: 25
Cele ogólne:
- Poznawcze:
- Zapoznanie uczniów z podstawowymi pojęciami
- Zwrócenie uwagi uczniów na elementy krajobrazu (kulturowego)
- Zapoznanie uczestników z obrazem ekspozycji w muzeum na wolnym powietrzu
- Zapoznanie uczestników z ogólną wiedzą na temat topografii miejsca zamieszkania (miasto, dzielnica, wieś, region)
- Kształcące:
- Doskonalenie umiejętności zaprezentowania zdobytej wiedzy na forum
- Kształtowanie umiejętności obserwowania otoczenia
- Kształtowanie umiejętności szukania i gromadzenia zdobytych w terenie informacji
- Doskonalenie umiejętności zastosowania wiedzy w praktyce
- Ćwiczenie umiejętności pracy w grupie (podział obowiązków, współpraca, dążenie do wspólnego celu)
- Wychowawcze:
- Uwrażliwienie na tradycję ludową własnego regionu
- Uwrażliwienie na elementy otaczającego krajobrazu
- Wzbudzenie szacunku dla tego, co stanowi dziedzictwo kulturowe
Cele szczegółowe:
Uczestnik zajęć:
- Potrafi posługiwać się planem terenu (muzeum wsi)
- Potrafi zaobserwować i nazwać zmiany zachodzące w krajobrazie kulturowym (ogólne zmiany w budownictwie)
- Potrafi wskazać przyczyny zmian zachodzących w budownictwie (wykorzystanie różnych rodzajów materiałów)
- Potrafi nazwać budynki składające się na zagrodę
- Potrafi nazwać poszczególne wnętrza domu słowińskiego
- Potrafi opowiedzieć z czego Słowińcy budowali domy
- Potrafi pracować w grupie
- Potrafi wymienić podstawowe zajęcia Słowińców
Metody pracy
- Metody podające:
- wyjaśnianie celowości wykonania danego zadania, wyjaśnianie poszczególnych etapów zajęć.
- Mini wykład na temat kim byli Słowińcy, terenu, który zamieszkiwali, ze szczególnym wskazaniem jak warunki naturalne wpływały na życie ludności słowińskiej, w tym budownictwo; co to jest dziedzictwo, jak tworzyło się muzeum
- Metody poszukujące:
- oglądanie ekspozycji muzealnej – odpowiedzi na postawione w trakcie pytania
- podsumowywanie, przedstawianie, syntetyzowanie informacji zdobytych w trakcie zwiedzania muzeum z planem
- pogadanka na temat elementów najbliższego krajobrazu kulturowego uczestników zajęć
- dyskusja na temat budownictwa jako elementu krajobrazu
- Metody operatywne
- praca z planem
- wykonywanie elementów budowy domu słowińskiego
- wykorzystanie tradycyjnego sprzętu w budowie elementów
- wykonywanie rysunków zagród muzealnych
Środki dydaktyczne
- plany miast, dzielnic, wsi
- projektor multimedialny
- plan Muzeum Wsi Słowińskiej
- modele chałup do wycinania
- ekspozycja muzealna
- kopie sprzętu potrzebnego do budowy chałup, narzędzia ciesielsko-stolarskie
- materiały potrzebne do budowy chałupy (drewno, słoma, glina)
- bloki rysunkowe, kredki, ołówki
Przebieg zajęć:
Etap I -Krajobraz kulturowy wokół mnie. Mój dom, moja dzielnica, moje miasto, moja wieś. (ok. 30 min.)
Zajęcia odbywają się w sali dydaktycznej Słowińskiego Centrum Kultury Regionalnej.
Są formą dyskusji na temat krajobrazu kulturowego regionu, zachęceniem do wypowiedzi uczestników na temat najbliższego ich otoczenia (gdzie mieszkają, jak wygląda ich dom, ulica, dzielnica, miasto, wieś). Uczestnicy pracują z planami miast, dzielnic, gmin, wsi, wreszcie Muzeum Wsi Słowińskiej.
Etap II – Kto tu mieszkał? Zagroda jako zespół budynków. (ok.1 godz.)
Zajęcia odbywają się na terenie Muzeum Wsi Słowińskiej i w zagrodzie edukacyjnej.
Uczestnicy dzieleni są na trzy grupy. Wychodzą z planem na teren muzeum. Każda z grup dostaje polecenie odszukania i zaznaczenia na planie wskazanej zagrody. Jednocześnie w otrzymanych kartach pracy wykonują zadane polecenia. Mają zwrócić uwagę na to, czy sprzęt znajdujący się wewnątrz chałupy i budynki gospodarcze mówią o tym, kto mieszkał w danej zagrodzie. Przedstawiciele grup przedstawiają wyniki swoich prac: wskazują na ilość budynków, nazywając poszczególne budynki i mówią o ich przeznaczeniu (co wskazuje na ich przeznaczenie?). Pytania i odpowiedzi, wnioski.
Etap III – Dom, zagroda, wieś. Dlaczego kraina w kratę. (ok. 1 godz.)
Zajęcia odbywają się w sali dydaktycznej Słowińskiego Centrum Kultury Regionalnej.
Uczestnicy zajęć otrzymują modele do wycinania. Wycinają i sklejają chałupy, budynki gospodarcze i stodoły, a potem tworzą z ich wykorzystaniem makietę wsi słowińskiej.
Etap IV – Jak powstawały domy w kratę. (ok. 30 min.)
Zajęcia odbywają się w Zagrodzie Edukacyjnej Słowińskiego Centrum Kultury Regionalnej.
Uczestnicy pod nadzorem pracownika muzeum i przy komentarzu prowadzącego wypełniają konstrukcję ściany szachulcowej, poznając tym samym kolejne etapy prac przy budowie takich domów i elementy z jakich są zbudowane. Nastąpi podział obowiązków: jedni wycinają dłutem gniazda w belkach, drudzy wypełniają kwaterki dylami. Inni robią powrósła z siana, a wszyscy potem wypełniają kwaterki tymi powrósłami, na koniec zaś ścianę obrzucają gliną. Efektem wspólnej pracy jest zbudowany fragment ściany szachulcowej.
Zajęcia można przeprowadzić w wersji skróconej, pomijając np. etap III bądź zrealizować go zamiast etapu IV, jeśli będzie padał deszcz (ściana buduje się na zewnątrz, w obejściu zagrody).